Semaver Kumpanya'nın Akşam Yemeği

Yazar

Hollandalı yazar, oyuncu Herman Koch tarafından yazılmış roman üç kez filme çekilmiş. Oyuncu Kees Prins romanı tiyatro oyunu olarak yazmış. Can Çelebi oyunu Hollandacadan Türkçeye çevirmiş. Roman aynı isimle Türkçeye çevrilmiş.

2018 Yazı - Çandarlı'da Halk Tiyatrosu

Bu sene Çandarlı'ya geldiğimde bazı projeler vardı aklımda. Meselâ Turgut Özakman'ın Çılgın Türkleri. Özakman'ın oyununun bizim ekibe uygun olmadığını gördüm. Oyun ortaokul lise öğrencileri için yapılmıştı. Daha sonra mevcut oyuncuların tümünün kadın olması nedeniyle Anadolu kadınları üzerine bir oyun yapmak geçti aklımdan. İlgili kitapları getirttim. Konuyu bütünüyle algılamak istedim ve bir oyun için kurgu belirlemeye çalıştım.  Çok çok okudum. Hüseyin Sorgun ve Ayla Algan aynı konu ile ilgili oyunlar yapmıştı. Hüseyin Sorgun ricam üzerine oyununu gönderdi, temasa geçtiğim Ayla Hanım'ın kızı Sevi Algan oyunun son hâlini almadığını söyleyerek  göndermedi. Edindiğim izlenime göre Algan'ın versiyonu da Sorgun'unkine benziyordu. Ben onların yaptığından farklı bir kurgu bulamadım ve oyunu yapmaktan vazgeçtim.

Ödüllü Ama Başarısız Bir Oyun : Sevgili Arsız Ölüm - Dirmit (Tiyatro Hemhâl)

Latife Tekin'in ilk romanı(1983) Sevgili Arsız Ölüm'ü  Nezaket Erden ve Hakan Emre Ünal birlikte uyarlamış, Hakan Emre Ünal yönetmiş. Uyarlama, Nezaket Erden'in üniversite bitirme projesi imiş.  O süreçte  Hakan Emre Ünal çok desteklemiş. Zeynep Günsur Yüceil danışmanlık yapmış. Bitirme projesi beğenilmiş. Hakan Emre Ünal, Dirmit'in yanına başka karakterleri de oyuna dahil etmeyi önerdiği  için metin değişmiş, oyun 50 dakikadan 85 dakikaya çıkmış.  Biletsiz gösterimler yapmışlar. Sonradan Latife Hanım ile temasa geçip o gösterilerden birine davet etmiş,  iznini almışlar. Gördükleri ilgiye güvenerek oyunu profesyonel dünyaya açmışlar. Seyyar Sahne'de başlayan macera Tiyatro Hemhâl ile devam ediyor şimdi.

Tiyatro ile Evlilik Terapisi: Tamamla Bizi Ey Aşk

Ali Poyrazoğlu

O, Türk Tiyatrosu'nun çınarlarından biri. Son yıllarda  onu daha yakından tanıma fırsatım oldu, oluyor.  Çok iyi bir tiyatro bilgisi var. Türkçeden farklı dillerde tiyatro yapmış. Tiyatro literatürüne hâkim, çok 'dünyalar görmüş' yâni. Tiyatro câmiasını ve seyirciyi çok iyi tanıyor. Seyircisi ile bir dialogu çok farklı. Onun seyircisi her yaştan kadın ve erkeklerden oluşuyor. Onun oyunlarında salona baktığımda salonu, birlikte gelmiş çiftlerin doldurduğunu görüyorum. Seyirciler, oyun sonrası  kitaplarını imzalatmak için sırada bekliyor ve ilk fırsatta twit yazarak oyun gecesini paylaşıyor.  

Antalya DT'nda 'Broadway'e İlham Verecek Oyun: Deli Dumrul

Antalya Devlet Tiyatrosu Güngör Dilmen'in Deli Dumrul isimli oyununu oynuyor.  Türk Tiyatrosu'nun düşünürü Güngör Dilmen'in oyununu coşku içinde seyrettim.

 Deli Dumrul bir Dede Korkut hikâyesidir. Türk edebiyatının en büyük âlimi Prof.Fuat Köprülü derslerinde 'Bütün Türk edebiyatını terazinin bir kefesine Dede Korkut hikayelerini diğer kefesine koyun. Dede Korkut tarafı ağır basar' dermiş. Eskiden  lise edebiyat kitaplarında Deli Dumrul hikâyesi vardı. Şimdi kaldı mı bilmem. Ebeveynlere tavsiyem şudur: Hemen bir Dede Korkut hikâyeleri kitabı edinin ve çocuğunuzla birlikte okuyun.

Sezonun İyi Oyunlarından Biri : Torun İstiyorum (Moda Sahnesi)

Bu sezonun kayda değer oyunlarından biri Moda Sahnesi'nde oynanıyor. Yazarı Thomas Jonigk. Sibel Arslan Yeşilay tercüme etmiş Kemal Aydoğan yönetmiş.

Alman tiyatrosunun genç yazarları, Sibel Arslan Yeşilay'ın tercümeleri ile dilimize kazandırıldı. Böylelikle Alman tiyatrosunun dinamik yapısını ve  Alman genç yazarlarının kaleminden, yerelden yola çıkarak uluslararası alana seslenen oyun örnekleri tanıdık. Bizim genç yazarlarımız için ufuk açıcı, yol gösterici pek çok oyun dilimizde yeniden hayat buldu. Yeşilay tercüme etmekle kalmadı bazı oyunların okuma tiyatrosu olarak sahnelenmesine de ön ayak oldu.  Mitos Boyut yayınevi, dramaturg ve eleştirmen Sibel Arslan Yeşilay'ın imzası bulunun külliyatı yayımlayarak tiyatromuza önemli bir katkı sağladı. Bu vesile ile İstanbul Goethe Institute'un Alman yazarlarının tanınması için yaptığı katkıları da belirtmeden geçmeyelim.    

Entropi Sahne'de Dikkat Çeken Bir Oyun: Ebedi Barış

Entropi Sahne Juan Mayorga'nın(1965) Ebedi Barış isimli oyununu oynuyor.  Mayorga’nın yazdığı “Hamelin” 2010-11 tiyatro sezonunda, Galata Perform tarafından okuma tiyatrosu olarak sahnelenmişti; “Kaplumbağa” ise 2012-13 tiyatro sezonunda, Ali Poyrazoğlu’nun uyarlaması ve rejisi ile sahnelendi. Mayorga'nın dünyadaki şöhretini sağlayan, "Way to Heaven-Himmelweg"(2004) Hitler'in  gaz odalarına giden yolu anlatan bir oyundur.

 Madrid’de 2004 yılında metrodaki bir terör saldırısından sonra Mayorga, İspanya hükümetinden gelen terörle ilgili bir oyun yazma teklifi üzerine Immanuel Kant’ın aynı adlı denemesinden esinlenerek Ebedi Barış'ı yazmış. Ebedi Barış, Kant(1724-1804) tarafından  ilk kez 1795 yılında yayımlanmış; altı ön madde, üç esas madde, iki ek madde ve siyaset ve ahlâk arasındaki ilişkiyi inceleyen bir ekten oluşan bir barış antlaşma tasarısı şeklinde kaleme alınmış bir eserdir.  Literatürde  "barış üzerine felsefi bir deneme" olarak bilinir. Kant, eserin önsözünde "Ebedi barış mezarda" diyerek kendi eserinin eleştirisini yaparken aslında barış için yapılan çalışmalara ironik bir yaklaşım gösterir. Kant'ın amacı, esas itibariyle devlet, ahlâk ve hukuk hakkındaki görüşlerin felsefi açıdan eleştirisini yapmaktır.